ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଜି-୭ ରାଷ୍ଟ୍ର ନିଜ ବୟାନରେ ‘ୱାନ୍ ଚୀନ’ ନୀତିକୁ ହଟାଇବା ପରେ ନୂଆ ବିବାଦ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି । ଏହି ପଦକ୍ଷେପକୁ ଚୀନ କଡ଼ା ନିନ୍ଦା କରିଛି ଓ ଏହାକୁ ନିଜର ଅଖଣ୍ଡତା ପ୍ରତି ବିପଦ ବୋଲି କହିଛି । ବେଜିଂ ଜି-୭ର ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ‘ଅଂହକାରୀ ଓ ଦୋମୁହାଁ ନୀତି’ ବୋଲି କହିଛି । ଏହାସହ ଏହାକୁ ଚୀନର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ମାମଲାରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ବୋଲି କହିଛି ।
ଶନିବାର ଜାରି ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ ଜି-୭ ନିଜର ତାଇୱାନ୍ ସହ ସମ୍ୱନ୍ଧିତ ବୟାନରୁ ‘ଏକ ଚୀନ’ ନୀତିର ଉଲ୍ଲେଖକୁ ହଟାଇ ଦେଇଛି, ଯାହା ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ଧରି ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଶାନ୍ତି ଓ ସ୍ଥିରତା ବଜାୟ ରଖିବାର ଆଧାର ହୋଇ ରହିଛି । ଏହି ନୀତି ଅଧିନରେ ଆମେରିକା ସମେତ ଅନେକ ଦେଶ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବେ ତାଇୱାନକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ରର ମାନ୍ୟତା ଦେଉନାହାନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଅଣଔପଚାରିକ ସମ୍ପର୍କ ରଖିଛନ୍ତି । ଜି-୭ ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ନେଇ ବିଶେଷଜ୍ଞ ମତ ଯେ ଚୀନ ପ୍ରତି ପାଶ୍ଚାତ ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ଏହା କଡ଼ା ଆଭିମୁଖ୍ୟକୁ ଦର୍ଶାଉଛି ।
ଜି-୭ ବିଦେଶ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଏହି ସଂଯୁକ୍ତ ବୟାନରେ ଚୀନ ଦ୍ୱାରା ତାଇୱାନ୍ ଉପରେ ପକାଯାଉଥିବା ଚାପକୁ ନିନ୍ଦା କରାଯାଇଛି । ଏହି ବୟାନ ଫେବ୍ରୁଆରୀରେ ଜାପାନ-ଆମେରିକାର ମିଳିତ ବୟାନର ଅନୁରୂପ ଅଟେ । ତାଇୱାନ ନିଜକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ର କହି ଆସୁଥିବାବେଳେ ଚୀନ ଏହାକୁ ନିଜର ବୋଲି ଦାବି କରୁଛି ।
ଜି-୭ ଦ୍ୱାରା ଜାରି ମିଳିତ ବୟାନରେ ଚୀନର ପରୁମାଣ ବିସ୍ତାରକୁ ନେଇ ଚିନ୍ତା ବ୍ୟକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ତେବେ ଗତ ନଭେମ୍ୱରରେ ଜାରି ବୟାନ ତୁଳନାରେ ଏଥର ସିନଜିଆଙ୍ଗ, ତିବ୍ବତ ଓ ହଂକଂରେ ମାନବାଧିକାର ହନନ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ସାମିଲ କରାଯାଇନାହିଁ । ଏହା ପୂର୍ବ ବୟାନରେ ସାମିଲ କିଛି ଧାଡ଼ିକୁ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଚୀନ ସହ 'ରଚନାତ୍ମକ ଓ ସ୍ଥିର' ସମ୍ପର୍କ ନେଇ ଇଚ୍ଛା ବ୍ୟକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହାସହ ସିଧା ସମ୍ୱାଦ ଜରିଆରେ ମତଭେଦ ଦୂର କରିବା ପରି ବିଷୟକୁ ବୟାନରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯିବନାହିଁ ।
ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି ନଭେମ୍ୱରରେ ଜାରି ବୟାନରେ ଜି-୭ ସଦସ୍ୟ ନିଜ ୱାନ୍ ଚାଇନା ପଲିସି ଉପରେ ସ୍ଥିର ରହିବାକୁ ଦୋହରାଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଏବେ ଏହାକୁ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଛି । ଏହି ନୀତି ବେଜିଂକୁ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ସରକାର ରୂପେ ମାନ୍ୟତା ଦେଉଛି ଓ ତାଇୱାନ ସହ ଅଣଔପଚାରିକ ସମ୍ପର୍କ ବଜାୟ ରଖିବା କଥା କହୁଛି । ଜି-୭ର ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ନିଶ୍ଚିତ ରୂପେ ଚୀନ ପାଇଁ ଚିନ୍ତାର କାରଣ । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ ଜି-୭ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରର ବିଦେଶ ମନ୍ତ୍ରୀ ପୂର୍ବ ଚୀନ ସାଗର ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ସ୍ଥିତିକୁ ନେଇ ଚିନ୍ତା ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି ।
