ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ୨୯।୦୮: ଭାରତୀୟ କ୍ରିକେଟ୍ ଟିମର ଜର୍ସି । ଏଥିରେ ସ୍ଥାନ ପାଇବା କୌଣସି ବି କମ୍ପାନୀ ପାଇଁ ଗର୍ବ ଏବଂ ସମ୍ମାନର ବିଷୟ। କିନ୍ତୁ ୨୦୦୦ ମସିହାରୁ ଯେଉଁ କମ୍ପାନୀ ବି ଟିମ୍ ଇଣ୍ଡିଆର ମୁଖ୍ୟ ସ୍ପନସରସିପ୍ ହୋଇଛି, ସେ ପତ୍ତନ ଆଡକୁ ମୁହାଁଇଛି । କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ଶିଖରରୁ ଖସିଯାଇଛନ୍ତି । ଏବେ ଏହି ଲିଷ୍ଟରେ ସାମିଲ ହୋଇଛି ଏକ ନୂଆ ନାଁ Dream11 । ସଂସଦରେ ଅନଲାଇନ୍ ଗେମିଂ ବିଲ୍ ଆଇନ ହେବା ପରେ ବ୍ୟାଗ୍ ପ୍ୟାକ୍ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଛି Dream11 । ତେବେ Dream11 ପ୍ରଥମ ନୁହେଁ । ଏହା ପୂର୍ବରୁ ବାଇଜୁ, ଓପୋ, ଷ୍ଟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଏବଂ ସାହାରା ବିସିସିଆଇ ସହିତ ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କର ଯାତ୍ରା ମଧ୍ୟ ଏପରି କିଛି କଠିନ ରହିଥିଲା...
Sahara:- ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ସମୟ ପାଇଁ କୌଣସି ବ୍ରାଣ୍ଡର ନାଁ ଟିମ ଇଣ୍ଡିଆ ଜର୍ସି ସହିତ ଯୋଡି ହୋଇଥିଲା, ତାହା ହେଉଛି ସାହାରା ଗ୍ରୁପ୍ । ୧୨ ବର୍ଷ ଧରି ସାହାରା ଟିମ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଜର୍ସିର ମୁଖ୍ୟ ସ୍ପନସ୍ପରସିପ୍ ଥିଲା। ଟିମ ଇଣ୍ଡିଆ ସହ ସାହାରା ୨୦୦୧-୨୦୧୩ ଯାଏଁ ରହିଥିଲା । ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଟିମ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ୨୦୦୩ ବିଶ୍ୱକପ୍ ଫାଇନାଲ ମ୍ୟାଚ ହାରିଥିଲା । କିନ୍ତୁ ୨୦୦୭ ଟି୨୦ ବିଶ୍ୱକପ୍ ଏବଂ ୨୦୧୧ ଦିନିକିଆ ବିଶ୍ୱକପ୍ ଜିତିଥିଲା ଟିମ ଇଣ୍ଡିଆ । ସାହାରା ଗ୍ରୁପ୍ ଏହାର ଦୁଇଟି ହାଉସିଂ ବଣ୍ଡ ଜରିଆରେ ନିବେଶକଙ୍କଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୨୪,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲା ।
ତଥାପି SEBI କହିଥିଲା ଯେ ଏହି ଟଙ୍କା ଭୁଲ ଉପାୟରେ ଏବଂ ନିୟମ ଉଲ୍ଲଂଘନ କରି ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଇଥିଲା। ୨୦୧୨ ମସିହାରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ସାହାରାକୁ ଏହି ସବୁ ଟଙ୍କା ନିବେଶକଙ୍କୁ ଫେରସ୍ତ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ଏହାକୁ ସେବିରେ ଜମା କରିବାକୁ କହିଥିଲେ । ସାହାରା କୋର୍ଟଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକୁ ଠିକ୍ ଭାବରେ ପାଳନ କରିନଥିଲା। ଏନେଇ ୨୦୧୪ରେ ଗ୍ରୁପ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ସୁବ୍ରତ ରାୟଙ୍କୁ ଗିରଫ କରାଯାଇଥିଲା । ୨୦୨୩ ମସିହାରେ ସୁବ୍ରତ ରାୟଙ୍କ ହୋଇଥିଲା ମୃତ୍ୟୁ । ଏବେବି ନିବେଶକଙ୍କୁ ଟଙ୍କା ଫେରସ୍ତ କରିବାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଜାରି ରହିଛି।
Star india:- ସାହାରା ପରେ ବିସିସିଆଇ ଷ୍ଟାର ଇଣ୍ଡିଆ ସହିତ ଏକ ଚୁକ୍ତି କରିଥିଲା। ୨୦୧୪-୧୭ ମସିହା ବିରାଟ କୋହଲି ଏବଂ ରୋହିତ ଶର୍ମାଙ୍କ ପାଇଁ ବହୁତ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଥିଲା । ଏହି ସମୟରେ ସେମାନେ କରୁଥିଲେ ରନ ବର୍ଷା । ଆଉ ଏହି ସମୟରେ ଷ୍ଟାର ଇଣ୍ଡିଆର ବଢିଥିଲା ସମସ୍ୟା । ୱାଲ୍ଟ ଡିଜନି ମାଲିକାନାରେ ଥିବା ଷ୍ଟାର ଉପରେ ମାର୍କେଟ ଡୋମିନେସ୍ର ଅପବ୍ୟବହାର କରିବାର ଅଭିଯୋଗ ଆସିଥିଲା। ପରେ ଏହି କମ୍ପାନୀର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଗଲା ଏବଂ ଏହାକୁ ଜିଓ ସହିତ ମିଶ୍ରଣ କରିବାକୁ ପଡିଲା।
Oppo:- ଚୀନ୍ କମ୍ପାନୀ ଓପୋ ବିସିସିଆଇ ସହିତ ୧୦୭୯ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଏକ ବଡ଼ ଚୁକ୍ତି କରିଥିଲା । ଯାହା ୫ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଥିଲା। କିନ୍ତୁ Oppo ଆଶାନୁରୂପ ଲାଭ ପାଇଲା ନାହିଁ ଏବଂ ସ୍ପନସରସିପ୍ ଖର୍ଚ୍ଚ କମ୍ପାନୀ ପାଇଁ ଭାରୀ ପଡିବାକୁ ଲାଗିଥିଲା । ଏହି ସମୟରେ Nokia ଏବଂ InterDigital ସହିତ ପେଟେଣ୍ଟ ବିବାଦ କମ୍ପାନୀର ସମସ୍ୟାକୁ ଆହୁରି ବଢାଇଥିଲା । ଆଉ Oppo ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାକୁ ଅଧାରେ ଅର୍ଥାତ୍ ୩ ବର୍ଷରେ ହିଁ ଭାଙ୍ଗି ଦେଇଥିଲା।
BYJU'S:- ୨୦୨୦ରେ BYJU'S ଟିମ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଜର୍ସିର ମୁଖ୍ୟ ସ୍ପନସରସିପ୍ ହୋଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଖୁବଶୀଘ୍ର କମ୍ପାନୀ ଶିଖରରୁ ତଳକୁ ଖସି ଆସିଗଲା । ୨୦୨୨ ସୁଦ୍ଧା ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ୨୨ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଥିଲା । ଯାହା ପରେ ଶୂନ ହୋଇଯାଇଥିଲା । କମ୍ପାନୀ ପାଖରେ BCCIକୁ ଦେବା ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଟଙ୍କା ମଧ୍ୟ ନଥିଲା। BCCI ୧୫୮ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆଦାୟ କରିବା ପାଇଁ ନ୍ୟାସନାଲ କମ୍ପାନୀ ଲ ଆପିଲେଟ୍ ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲ୍ ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ କରିଥିଲା।
Dream11:- ୨୦୨୩ରେ Dream11 ଟିମ୍ ଇଣ୍ଡିଆ କିଟର ୩ ବର୍ଷ ପାଇଁ ସ୍ପନସରସିପ୍ ନେଇଥିଲା । BCCI ସହିତ Dream11 ୩୫୮ କୋଟିର କରିଥିଲା ଡିଲ୍ କରାଯାଇଥିଲା। ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ଏହାକୁ ଏକ ବଡ଼ ଡିଲ୍ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଉଥିଲା । କାରଣ Dream11 ଫ୍ୟାଣ୍ଟାସି ଗେମ୍ ଖେଳୁଥିବା ୟୁଜର୍ସଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବହୁତ ଲୋକପ୍ରିୟ ହୋଇଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାର କ୍ରିକେଟ୍ ସହିତ ମଧ୍ୟ ସିଧାସଳଖ ସମ୍ପର୍କ ଥିଲା।
୨୦୨୧-୨୨ରେ Dream11 ଉପରେ ୧୨୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର GST ଟ୍ୟାକ୍ସ ଚୋରି ଅଭିଯୋଗ ଆସିଥିଲା। ଏହି ବିବାଦ Dream11ର ପ୍ରତିଛବି ଏବଂ ବିଶ୍ୱାସ ଉପରେ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ନୂଆ ଅନଲାଇନ୍ ଗେମିଂ ବିଲ୍ ଏହାର ବ୍ୟବସାୟ ମଡେଲ୍ ଉପରେ ସିଧାସଳଖ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ । ଏହା କେବଳ କମ୍ପାନୀର ରୋଜଗାରକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିବ ନାହିଁ, ବରଂ ଟିମ୍ ଇଣ୍ଡିଆର ଜର୍ସିରୁ ଏହାର ନାଁ ମଧ୍ୟ ହଟାଇପାରେ।
କଣ ସ୍ପନସର୍ସଙ୍କ ପାଇଁ ଟିମ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଅଶୁଭ କି ? ବ୍ଲୁ ଟିମ ଜର୍ସି ଉପରେ ଯାହାର ବି ନାମ ଆସୁଛି ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ କମ୍ପାନୀରେ ତାଲା ଝୁରୁଛି । ଏବେ ଆଗାମୀ ନମ୍ବର କାହାର ତାକୁ ଅପେକ୍ଷା ।
