ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ବିଭିନ୍ନ ଜିନିଷ ଉପରେ ଟ୍ୟାକ୍ସ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଏ। ଯେଉଁଥିପାଇଁ ସେହି ଦେଶର ସରକାର ଏବଂ ଦେଶର ଖର୍ଚ୍ଚ ମଧ୍ୟ ବହନ କରାଯାଏ। କିନ୍ତୁ ସେଠାରେ ଅନେକ ଟ୍ୟାକ୍ସ ଅଛି । ଯାହା ବହୁତ ଅଜବ ଲାଗୁଛି । ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ, କିଛି ଜିନିଷ ଉପରେ ଏମିତି ଟିକସ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଉଥିଲା । ଯାହାକୁ ଶୁଣିଲେ ଆପଣ ବି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଯିବେ ।  ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ପରିସ୍ରା ଉପରେ ଟିକସ ଥିଲା। ଏହା  ଆମେ ରୋମାନ୍ ବିଷୟରେ କହୁଛୁ । ଯେଉଁଠାରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାରଣ ହେତୁ ମଦ ଉପରେ ଟିକସ ଲାଗୁ କରାଯାଇଥିଲା।

ପରିସ୍ରା ଉପରେ କାହିଁକି ଟ୍ୟାକ୍ସ କଲେକସନ୍‌ କରାଯାଉଥିଲା?

ପ୍ରଥମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ରୋମାନ୍ ସମ୍ରାଟ ନେରୋ ଏବଂ ଭେସପାସିଆନ୍ ରୋମରେ ମଦ ଉପରେ ଟିକସ ଲାଗୁ କରିଥିଲେ। ପ୍ରକୃତରେ, ରୋମାନ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ଧୋବିଗାଟ କିମ୍ବା ଫୁଲୋନିକସରେ ପରିସ୍ରା ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଏହା କ୍ଷୟ ହେବାକୁ ଛାଡି ଦିଆଗଲା । ତା’ପରେ ସଂଗୃହିତ ପରିସ୍ରା ଆମୋନିଆରେ ପରିଣତ ହେବ ଏବଂ ଆମୋନିୟା ଏକ ପ୍ରକାର ଡିଟରଜେଣ୍ଟ।  ଯାହା ପୋଷାକ ଧୋଇବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିଲା ।

ଏହା ବ୍ୟତୀତ ପଶୁମାନଙ୍କର ଚମଡାକୁ ନରମ କରିବା ଏବଂ ଏହାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ପାଇଁ ପରିସ୍ରା ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିଲା। କାରଣ ଆମୋନିଆର ଉଚ୍ଚ pH ଜୈବିକ ପଦାର୍ଥ ତରଳାଇଥାଏ। ପଶୁମାନଙ୍କର ଚମଡାକୁ ପରିସ୍ରା ସହିତ ତରଳାଇବା ଦ୍ୱାରା ସେମାନଙ୍କର କେଶ ଏବଂ ମାଂସ ଖଣ୍ଡ ଗୁଡ଼ିକୁ ଅଲଗା କରିବା ସହଜ ହୋଇଥାଏ ।

କାହା ଠାରୁ ନିଆଯାଏ ଏହି ଟ୍ୟାକ୍ସ?

ଧୋଇବା କାମରେ ଏକ ଭଲ ବ୍ୟବସାୟରେ ପରିଣତ ହେଉଥିଲା । ତଥାପି ଏହା ଅଧିକ ସମୟ ରହିଲା ନାହିଁ । ଯେତେବେଳେ ଭେସପାସିଆନୋ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିଲେ, ସେ ପରିସ୍ରା ଉପରେ ଟିକସ ଲାଗୁ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ଏହି ଟିକସ ସେହି ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଥିଲା ଯେଉଁମାନେ ରୋମର ସ୍ୱେରେଜ୍ ସିଷ୍ଟମରେ ସଂଗୃହିତ ପରିସ୍ରା ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ।

ଭେସପାସିଆନନୋଙ୍କ ପୁଅ ଟିଟୋ ଥରେ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ପରିସ୍ରା ପାଇଁ ଜରିମାନା ଆଦାୟ କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଘୃଣ୍ୟ ବିଷୟ। ଏହାର ଉତ୍ତରରେ ସମ୍ରାଟ ଏକ ସୁନା ମୁଦ୍ରା ନେଇ ଟିଟୋଙ୍କ ନାକ ଉପରେ ରଖି ପଚାରିଲେ ଏହା ଦୁର୍ଗନ୍ଧ ହୋଇଛି କି? ତାଙ୍କ ପିତା ତାଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହି ଟଙ୍କା ମୂତ୍ରରୁ ଆସିଥାଏ କିନ୍ତୁ ମୁଦ୍ରା ଗନ୍ଧ ହୁଏ ନାହିଁ। ଏଥିରୁ ଭେସପାସିଆନୋର ଆକ୍ସିୟମ୍ ନାମକ ପ୍ରସିଦ୍ଧ କଥା ଆସିଲା, ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଟଙ୍କା କେବେ ଗନ୍ଧ କରେ ନାହିଁ ।