ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ୧୩।୦୧; ‘ଲୋହଡି’ ଶିଖ ଧର୍ମର ଅନ୍ୟତମ ପର୍ବ । ସୁଖ, ସମୃଦ୍ଧର ପ୍ରତୀକ । ପଞ୍ଚ ନଦୀର ସମାହାର ପଞ୍ଜାବରେ ପ୍ରକୃତି ଓ କୃଷି ପାଇଁ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ପର୍ବ । ସାରା ଦେଶରେ ଲୋହଡ଼ିର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ବ ରହିଛି । ପ୍ରତିବର୍ଷ ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ପୂର୍ବ ରାତିରେ ଲୋକେ ଏହାକୁ ପାଳନ କରିଥାନ୍ତି । ଲୋହଡି ଦିନ ଅଗ୍ନି ଜାଳି ମହାଦେବୀଙ୍କୁ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନ କୃଷକମାନେ ଅଗ୍ନିରେ ନୂଆ ଫସଲ ଉତ୍ସର୍ଗ କରନ୍ତି । ସୂର୍ଯ୍ୟ ଭଗବାନଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଦିଅନ୍ତି ।
ଲୋହରୀ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ କ’ଣ ?
ଲୋହଡି ପର୍ବ ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ପୂର୍ବ ରାତିରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଲୋହଡିର ଅର୍ଥ ହେଉଛି – ଲା (କାଠ), ଓହ (ଘଷି) ଏବଂ ଡି (ରେୱଡି)। ଏହି ଦିନ ବାଦାମ, ରାଶି, ଗୁଡ, ଗଜାକ, ଚୁଡା, ମକା ଲୋହଡିର ନିଆଁରେ ପୋଡାଯାଏ । ଲୋହରୀର ଅଗ୍ନି ଭର୍ନା କରିବା ପରେ ଏହା ଖାଇବା ପରମ୍ପରା ଅଛି । ଏହି ପର୍ବରେ ୨୦-୩୦ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ପିଲାମାନେ ଲୋହଡିର ଲୋକ ଗୀତ ଗାଇ କାଠ ଏବଂ ଘଷି ସଂଗ୍ରହ କରନ୍ତି । ଏହା ପରେ, ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତିର ଗୋଟିଏ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଛକ କିମ୍ବା ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଥିବା ଏକ ଖୋଲା ସ୍ଥାନରେ ନିଆଁ ଜଳାଯାଇ ଘଷିର ମାଳ ଚଢାଯାଏ। ଏହାକୁ ଚର୍ଖା ଅର୍ପଣ କୁହାଯାଏ ।
ଲୋହରୀ କାହିଁକି ପାଳନ କରନ୍ତି?
ଲୋହଡି ପର୍ବ ପାଳନ କରିବା ପଛରେ ଅନେକ ଲୋକକଥା ଅଛି । ଏହି ପର୍ବ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଏବଂ ଦୁଲ୍ଲା ଭଟ୍ଟୀଙ୍କ ସହ ଜଡିତ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଦୁଲ୍ଲା ଭଟ୍ଟୀ ନାମକ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ । ଯିଏ ଅନେକ ଝିଅଙ୍କୁ ଧନୀ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କଠାରୁ ରକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ଝିଅମାନଙ୍କୁ ଧନୀ ପରିବାରକୁ ବିକ୍ରି କରାଯାଉଥିଲା । ଦୁଲ୍ଲା ଭଟ୍ଟୀ ଏହା ବିରୋଧରେ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ କରି ସମସ୍ତ ଝିଅଙ୍କୁ ଉଦ୍ଧାର କରି ସେମାନଙ୍କର ବିବାହ କରାଇଥିଲେ । ଏଥିପାଇଁ ଲୋହଡି ଦିନ ତାଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରାଯାଏ। ତେଣୁ ଲୋହଡି ଦିନ ଦୁଲ୍ଲା ଭଟ୍ଟୀଙ୍କ ଗୀତ ଗାଇବାର ପରମ୍ପରା ଅଛି।
