ମୋହବତ ନାମ୍ ହେ କିସକା, ସୁରୁ କାହାଁସେ ହୋତି ହୈ... କିୟା କିସନେ ପୈଦା, ଖତମ କାହାଁ ପୋ ହୋତି ହୈ... ମୋହବତ୍ ନାମ ହୈ ଗମ୍ କା, ସୁରୁ ଆଖୋଁ ସେ ହୋତି ହୈ... କିୟା ପୈଦା ଇସେ ଦିଲ୍ ନେ , ଖତମ୍ ସାସୋଁପେ ହୋତି ହୈ...

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ 03/01 : ଏହି ଗୀତଟି  1997ରେ ଆସିଥିବା  ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ‘ଦିଲ କିତନା ନାଦାନ୍ ହୈ’ର । ତେବେ ଆପଣ ଭାବୁଥିବେ ବିଜ୍ଞାନ ଭିତ୍ତିକ ଏ ନ୍ୟୁଜରେ ଏହି ଗୀତ କାହିଁକି। ଗୀତ ଏଥିପାଇଁ ଯେ, ଯାହା ଦର୍ଶାଇଛି ପ୍ରେମ ହୁଏ ଆଖିରେ ଆଖିରେ।  ତେବେ ଇଏ କେଉଁ ବଡ଼ କଥା ନୁହେଁ , ଏକଥା ତ ସମସ୍ତେ  ଜାଣନ୍ତି।  ଏହା ପୂର୍ବରୁ ଅନେକ ଗୀତରେ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି। କିନ୍ତୁ ଏହି ଖବରରେ  ଆମେ ଜାଣିବା ଯେ ଆଖିରେ ଆଖିରେ କେମିତି ହୁଏ ପ୍ରେମ? କଣ ଏହାର ବିଜ୍ଞାନ କ’ଣ?

ଅନେକ ବୈଜ୍ଞାନିକ ବିଶ୍ୱାସ ରଖନ୍ତି ଯେ ଯେତେବେଳେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କାହାକୁ ଦେଖେ, ଶରୀରରୁ ଅକ୍ସିଟୋସିନ୍ ନାମକ ଏକ ହରମୋନ୍ ନିର୍ଗତ ହୁଏ ।  ମଣିଷର ମନ ଏବଂ ଶରୀରରେ ଭାବପ୍ରବଣ ଏବଂ ସାମାଜିକ ସଂଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ଏହା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ ।  ସେଥିପାଇଁ ଏହାକୁ ‘ପ୍ରେମ ହରମୋନ୍’ ଏବଂ ‘କଡଲ୍ ହରମୋନ୍’ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। ତେବେ ଯେତେବେଳେ ଆପଣ କାହାକୁ ଦେଖି ଭଲ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି, ସେ ସମୟରେ ଅକ୍ସିଟୋସିନ୍ ହରମୋନ୍ ମୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ହରମୋନ୍ ମସ୍ତିଷ୍କରେ ଏପରି ସକରାତ୍ମକ ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ, ଯାହା ପାରସ୍ପରିକ ସ୍ନେହ ଏବଂ ସମ୍ପର୍କକୁ ଦୃଢ କରିଥାଏ । ଏହିପରି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ ଆଖିରେ ଆଖିରେ ପ୍ରେମ କାହାଣୀ। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଅକ୍ସିଟୋସିନ୍ ହରମୋନ୍ ବିଷୟରେ ଅଧିକ କିଛି । 

 ଏହି ହରମୋନ୍ ରିଲିଜ୍ ହେତୁ ପରସ୍ପର ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ ବଢ଼ିଥାଏ। ଏହି ହରମୋନ୍ ମଧ୍ୟ ଲୋକଙ୍କୁ ଦୟାଳୁ ଏବଂ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ କରିଥାଏ।  ଯାହା ସେମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ଭାବନାକୁ ଭଲ ଭାବରେ ବୁଝିବାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।  ଏହି ହରମୋନ୍ କେବଳ ଗର୍ଲଫ୍ରେଣ୍ଡ କିମ୍ବା ପ୍ରେମିକ ମଧ୍ୟରେ ନୁହେଁ, ପିତାମାତା ଏବଂ ପିଲାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ, ପାର୍ଟନର ଏବଂ ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭଲ ସଂପର୍କ ରଖିବାରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ । ଏହି ହରମୋନ୍ ରିଲିଜ୍ ହେତୁ ହିଁ ମଣିଷ ପରସ୍ପର ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ ଆସିଯାଏ। ଏହି ହରମୋନ୍ ମଧ୍ୟ ଲୋକଙ୍କୁ ଦୟାଳୁ ଏବଂ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ କରିଥାଏ, ଯାହା ମଣିଷକୁ ପରସ୍ପରର ଭାବନାକୁ ଭଲ ଭାବରେ ବୁଝିବାରେ ସକ୍ଷମ କରିଥାଏ ।  ଏହି କାରଣରୁ କୁହାଯାଏ ଯେ ପ୍ରେମରେ ମଣିଷ ଉନ୍ନତି କରେ । 

 ଅକ୍ସିଟୋସିନ୍ ମାନବ ମସ୍ତିଷ୍କରେ ଥିବା ହାଇପୋଥାଲାମସ୍ ରୁ ରିଲିଜ୍ ହୋଇ ପିଟୁରାଇଟା ଗ୍ରନ୍ଥି ମାଧ୍ୟମରେ ଶରୀର ମାଧ୍ୟମରେ ବ୍ୟାପିଥାଏ । ଅକ୍ସିଟୋସିନ୍ ହରମୋନ୍ ମଧ୍ୟ ଆଲିଙ୍ଗନ କରିବା, ହାତ ମିଳାଇବା କିମ୍ବା କାହା ସହିତ ଗଭୀର ଭାବପ୍ରବଣତା ଦ୍ୱାରା ରିଲିଜ୍ ହୋଇଥାଏ ।  ଏଗୁଡିକ ଏତେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଯେ ସେମାନେ ଚାପଗ୍ରସ୍ତ ପରିସ୍ଥିତିରେ ମଧ୍ୟ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଶାନ୍ତ ଏବଂ ସ୍ଥିର ଅନୁଭବ କରନ୍ତି।  ଏହା ମଧ୍ୟ ମନରେ ସୁଖ ଏବଂ ଶାନ୍ତିର ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି କରେ।  କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଅକ୍ସିଟୋସିନ୍ ଶିଖିବା  ଓ ମନେ ରଖିବାରେ ମଧ୍ୟ  ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ। 

 ମଣିଷର ମାନସିକ ସ୍ଥିତି ଓ ତାର ବ୍ୟବହାରକୁ ବୁଝିବାକୁ ଅକ୍ସିଟୋସିନ୍ ହର୍ମୋନ୍  ଉପରେ ଏକ  ଅଧ୍ୟୟନ କରାଯାଇଥିଲା।  ଟୋକିଓ ୟୁନଭର୍ସିଟି  ଅଫ୍ ସାଇନ୍ସର ଗବେଷକ ଜୁନପେଇ ତାରାହାସୀ ଓ ପ୍ରଫେସର  ଅକିୟୋସୀ ସାଇତୋସ  ଅକ୍ସିଟୋସିନ୍ ର  ମସ୍କିଷ୍କ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ର ଅଧ୍ୟୟନ କରାଯାଇଥିଲା। ତାଙ୍କ ଗବେଷଣା ଅନୁଯାୟୀ,  ଅକ୍ସିଟୋସିନ୍ ପ୍ରଭାବ ମଣିଷକୁ ମନେ ରଖିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।