ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ସଫଳ ହେବାକୁ ଯାଉଛି ଟନେଲ୍ରୁ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଉଦ୍ଧାର ଅପରେସନ୍। ଉତ୍ତରକାଶୀର ନିର୍ମାଣାଧିନ ସୁଡଙ୍ଗରେ ୧୭ ଦିନ ଧରି ଫସିଥିବା ୪୧ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଉଦ୍ଧାର ପାଇଁ ଚାଲିଛି ସବୁଠୁ ବଡ଼ ଅପରେସନ୍। ଉଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟରେ ରହିଛନ୍ତି ସେନା, ଏନଡିଆଏଫ୍, ଏସଡିଆରଏଫ ଓ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଟେକ୍ନୋଲେଜି। ତେବେ ଶେଷ ସମୟରେ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ନିକଟରେ ସବୁ ପଦ୍ଧତି ଫେଲ୍ ମାରିଥିବା ବେଳେ ଏହାକୁ ସଫଳ କରିବା ପାଇଁ ସବୁଠୁ ବଡ଼ ଅସ୍ତ୍ର ସାଜିଥିଲା ରାଟ ହୋଲ୍ ମାଇନିଂ।
ଟନେଲ ଭିତରେ ଏହି ମାନୁଆଲ ଭାବେ ଖନନ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ଖନନ ପଦ୍ଧତି ତଥା ରାଟ୍ ମାଇନର୍ସ ଦ୍ୱାରା ୫୭ ମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖନନ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜଟିଳ ଥିଲା। ତେବେ ଏହି ପଦ୍ଧତିର ବ୍ୟବହାରକୁ ନେଇ ଅନେକ ବିବାଦ ମଧ୍ୟ ସାମନାକୁ ଆସିଥିଲା।
ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ରାଟ୍ ହୋଲ୍ ମାଇନିଂ କଣ-
ରାଟ୍-ହୋଲ୍ ମାଇନିଂ ହେଉଛି ଏକ ପଦ୍ଧତି ଯେଉଁଥିରେ ଖନନକାରୀ କୋଇଲା ବାହାର କରିବା ପାଇଁ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ଗର୍ତ୍ତକୁ ଯାଆନ୍ତି। ତଥାପି, ଏହି ପଦ୍ଧତି ବିବାଦୀୟ ଏବଂ ଏପରିକି ବେଆଇନ ଅଟେ। ବାସ୍ତବରେ, ଏହି ପଦ୍ଧତି
ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ରାଜ୍ୟ ମେଘାଳୟରେ ପ୍ରଚଳିତ ଥିଲା। ଖନନକାରୀ ଗାତ ଖୋଳି ଚାରି ଫୁଟ ଚଉଡା ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ଗର୍ତ୍ତରେ ଓହ୍ଲାଇବେ, ଯାହା କେବଳ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଧରି ରଖିବ। ସେମାନେ ବାଉଁଶ ସିଡ଼ି ଏବଂ ଦଉଡି ବ୍ୟବହାର କରି ଓହ୍ଲାଇବେ, ତା’ପରେ ଟୋକେଇ ବ୍ୟବହାର କରି ମାନୁଆଲ ଭାବରେ କୋଇଲା ବାହାର କରିବେ।
ଏହି ଉପାୟରେ କରାଯାଇଥିବା ଖନନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଖନନକାରୀଙ୍କ ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରେ। ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଖନନକାରୀ ସୁରକ୍ଷା ଓ ସାବଧାନତାର ସହ ଗର୍ତ୍ତ ଭିତରକୁ ଯାଉଥିଲେ ଏବଂ ଏପରିକି ଅନେକ ଥର ଦୁର୍ଘଟଣାର ଶିକାର ହେବାର ସାମନାକୁ ଆଶିଛି। ଏପରିକି ବର୍ଷା ଦିନରେ ଖନନ ଯୋଗୁଁ ଖଣି ଅଞ୍ଚଳରେ ବନ୍ୟା ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ସହ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ଜୀବନହାନି ହୋଇଛି।
୨୦୧୪ରେ ନ୍ୟାସନାଲ ଗ୍ରୀନ୍ ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲ୍ (NGT) ମେଘାଳୟରେ ଏହି ପଦ୍ଧତି ବ୍ୟବହାର କରି ଖନନ ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଇଥିଲେ। ଉଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଅନେକ ବିକଳ୍ପ ଅସଫଳ ହେବା ପରେ ସୋମବାର ରାଟ୍ ଟିମ୍ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ଖନନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ।
