ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ୧୪/୧୧: ଭାରତରେ ଶିଶୁ ଦିବସ ୧୪ ନଭେମ୍ବରରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଯାହାକି ଭାରତର ପ୍ରଥମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁଙ୍କ ଜନ୍ମ ବାର୍ଷିକୀ । କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି କି ନେହେରୁଜୀଙ୍କର ଜନ୍ମ ବାର୍ଷିକୀ ପୂର୍ବରୁ ୧୦ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ଶିଶୁ ଦିବସ ପାଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଶିଶୁ ଦିବସ ପାଳନ କିପରି ଆରମ୍ଭ ହେଲା ଏବଂ ଏହା କାହିଁକି ପାଳନ କରାଯାଏ ।
ଭାରତରେ ଶିଶୁ ଦିବସ ପାଳନ ୧୯୫୬ ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଏହା 'ଶିଶୁ ଦିବସ' ଭାବରେ ଜଣା ନଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ 'ଶିଶୁ କଲ୍ୟାଣ ଦିବସ' ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହି ଦିନ ପାଳନ କରିବାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ପିଲାମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ଅଧିକାରର ସୁରକ୍ଷା । ୧୯୫୬ ମସିହାରେ, ଭାରତ ସରକାର ଶିଶୁମାନଙ୍କ କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ ଅନେକ ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଲୋକଙ୍କୁ ଏହି ଯୋଜନାଗୁଡିକ ବିଷୟରେ ଅବଗତ କରାଇବା ପାଇଁ ୧୪ ନଭେମ୍ବରରେ 'ଶିଶୁ କଲ୍ୟାଣ ଦିବସ' ପାଳନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା । ତେବେ ଜବାହରଲାଲ ନେହରୁ ପିଲାଙ୍କୁ ବହୁତ ଭଲ ପାଉଥିଲେ । ତାଙ୍କୁ 'ଚାଚା ନେହରୁ' କୁହାଯାଉଥିଲା। ପିଲାମାନଙ୍କର ବିକାଶ ପାଇଁ ସେ ଅନେକ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ତାଙ୍କ ସ୍ମୃତିରେ ୧୪ ନଭେମ୍ବରରେ 'ଶିଶୁ ଦିବସ' ପାଳନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି ।
ଶିଶୁମାନଙ୍କର ଅଧିକାର ଏବଂ କଲ୍ୟାଣ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ଭାରତରେ ଶିଶୁ ଦିବସ ଏକ ବିଶେଷ ଦିନ । ଏହି ଦିନ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥାଏ ଯେପରିକି ଖେଳ, ନାଟକ, ସଙ୍ଗୀତ ଇତ୍ୟାଦି । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମାଧ୍ୟମରେ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଅଧିକାର ବିଷୟରେ କୁହାଯାଏ ଏବଂ ସେମାନେ ଏକ ସୁସ୍ଥ ଏବଂ ସୁଖମୟ ଜୀବନଯାପନ ପାଇଁ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୁଅନ୍ତି । ଶିଶୁ ଦିବସ ସମାଜରେ ପିଲାମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଏହି ଦିନ ଲୋକମାନେ ପିଲାମାନଙ୍କ ସମସ୍ୟା ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରନ୍ତି ଏବଂ ପିଲାମାନଙ୍କର କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୁଅନ୍ତି ।
୧୪ ନଭେମ୍ବରରେ ଶିଶୁ ଦିବସ କାହିଁକି ପାଳନ କରାଯାଏ?
୧୪ ନଭେମ୍ବରରେ ଶିଶୁ ଦିବସ ପାଳନ କରିବା ପଛରେ ଅନେକ କାରଣ ଅଛି । ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ବହୁତ ଭଲ ପାଉଥିଲେ ଏବଂ ପିଲାମାନଙ୍କର ବିକାଶ ପାଇଁ ଅନେକ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ସ୍ମୃତିରେ ୧୪ ନଭେମ୍ବରରେ ଶିଶୁ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ । ନଭେମ୍ବର ୧୪ କୁ ଶିଶୁ କଲ୍ୟାଣ ଦିବସ ଭାବେ ପାଳନ କରିବା ୧୯୫୬ରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ୧୪ ନଭେମ୍ବରରେ ଶିଶୁ ଦିବସ ପାଳନ କରିବା ପିଲାମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରେ ଏବଂ ପିଲାମାନେ କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ସଚେତନ ହୁଅନ୍ତି ।