ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ୧୦/୧୨: ପ୍ରଥମ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ୧୦ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୦୧ରେ ସ୍ୱିଡେନର ଷ୍ଟକହୋମରେ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନ, ରସାୟନ ବିଜ୍ଞାନ, ଚିକିତ୍ସା, ସାହିତ୍ୟ ଏବଂ ଶାନ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । ଡାଇନାମାଇଟ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉଚ୍ଚ ବିସ୍ଫୋରକ ସାମଗ୍ରୀର ସ୍ୱିଡେନ ଉଦ୍ଭାବକ ଆଲଫ୍ରେଡ ନୋବେଲଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର ପଞ୍ଚମ ବାର୍ଷିକୀରେ ଏହି ସମାରୋହ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା।
ତାଙ୍କ ସମ୍ପତ୍ତିରେ, ନୋବେଲ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ଯେ ତାଙ୍କର ବିପୁଳ ସମ୍ପତ୍ତିର ଏକ ଅଂଶ ଏକ ପାଣ୍ଠିରେ ରଖାଯିବ । ଯେଉଁଥିରେ ସୁଧହାରରେ ପୁରସ୍କାର ଭାବରେ ବଣ୍ଟନ କରାଯିବ । ଯେଉଁମାନେ ପୂର୍ବ ବର୍ଷରେ ମାନବଜାତି ପାଇଁ ସର୍ବାଧିକ ଲାଭ ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତେ ।
କେମିତି ହୋଇଥିଲା ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାରର ଯାତ୍ରା:
ଯଦିଓ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ନୋବେଲ କୌଣସି ସାର୍ବଜନୀନ କାରଣ ଦେଇନାହାଁନ୍ତି । ତଥାପି ଯୁଦ୍ଧରେ ତାଙ୍କ ଉଦ୍ଭାବନଗୁଡ଼ିକର ସାଂଘାତିକ ବ୍ୟବହାରକୁ ନେଇ ସେ ନୈତିକ ଅନୁତାପରୁ ଏପରି କରିଛନ୍ତି ବୋଲି ସାଧାରଣରେ ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ।
ସ୍ୱିଡେନରେ ହୋଇଥିଲା ନୋବେଲ ଜନ୍ମ:
ଆଲଫ୍ରେଡ୍ ବର୍ନହର୍ଡ ନୋବେଲ ୧୮୩୩ ମସିହାରେ ଷ୍ଟକହୋମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଚାରି ବର୍ଷ ପରେ ତାଙ୍କ ପରିବାର ଋଷକୁ ଚାଲିଗଲେ । ତାଙ୍କ ପିତା ସେଣ୍ଟ ପିଟର୍ସବର୍ଗରେ ଏକ ସଫଳ କାରଖାନା ଚଳାଇ ଖଣି ବିସ୍ଫୋରକ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାମରିକ ଉପକରଣ ତିଆରି କରିଥିଲେ । ଋଷ, ପ୍ୟାରିସ୍ ଏବଂ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଆଲଫ୍ରେଡ୍ ନୋବେଲ ଜଣେ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ରସାୟନ ବିଜ୍ଞାନୀ ଭାବରେ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲେ।
ସର୍ବଦା ବିପଜ୍ଜନକ ବିସ୍ଫୋରକ ସହିତ ପରୀକ୍ଷଣ:
କ୍ରାଇମ ଯୁଦ୍ଧ ଶେଷ ହେବା ପରେ ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ବ୍ୟବସାୟ ବିଫଳ ହେଲା । ନୋବେଲ ସ୍ୱିଡେନକୁ ଫେରି ବିସ୍ଫୋରକ ସାମଗ୍ରୀ ପରୀକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଲାବୋରେଟୋରୀ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ୧୮୬୩ ମସିହାରେ, ସେ ନାଇଟ୍ରୋଗ୍ଲେସିରିନ୍ ବିସ୍ଫୋରଣକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାର ଏକ ଉପାୟ ଉଦ୍ଭାବନ କରିଥିଲେ, ଯାହାକି ଅତ୍ୟଧିକ ଅସ୍ଥିର ତରଳ ଯାହାକି ନିକଟରେ ଆବିଷ୍କୃତ ହୋଇଥିଲା କିନ୍ତୁ ଏହା ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିପଜ୍ଜନକ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା ।
ପରୀକ୍ଷଣ ସମୟରେ ବିସ୍ଫୋରଣ ହେତୁ ଚାଲିଗଲେ ଭାଇ
ଦୁଇ ବର୍ଷ ପରେ, ନୋବେଲ ବ୍ଲାଷ୍ଟିଂ କ୍ୟାପ୍ ଉଦ୍ଭାବନ କରିଥିଲା, ଏକ ଉନ୍ନତ ଡିଟୋନେଟର ଯାହା ଉଚ୍ଚ ବିସ୍ଫୋରକ ସାମଗ୍ରୀର ଆଧୁନିକ ବ୍ୟବହାରକୁ ଉଦ୍ଘାଟନ କରିଥିଲା । ନାଇଟ୍ରୋଗ୍ଲେସିରିନ୍ ବିପଜ୍ଜନକ ରହିଲା, କିନ୍ତୁ ୧୮୬୪ ମସିହାରେ ନୋବେଲର ନାଇଟ୍ରୋଗ୍ଲେସିରିନ୍ କାରଖାନା ବିସ୍ଫୋରଣ ହୋଇ ତାଙ୍କ ସାନଭାଇ ଏବଂ ଅନେକଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କଲା ।
ଏକ ନିରାପଦ ବିସ୍ଫୋରକ ସନ୍ଧାନ କରି ନୋବେଲ ୧୮୬୭ ମସିହାରେ ଆବିଷ୍କାର କଲେ ଯେ ନାଇଟ୍ରୋଗ୍ଲାଇସେରିନ୍ ଏବଂ କିସେଲଗୁହର୍ ନାମକ ଏକ ଖଣ୍ଡିଆ ପଦାର୍ଥର ମିଶ୍ରଣ ଏକ ଅତ୍ୟଧିକ ବିସ୍ଫୋରକ ମିଶ୍ରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା ଯାହା ପରିଚାଳନା ଏବଂ ବ୍ୟବହାର କରିବା ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ନିରାପଦ ଥିଲା ।
ନୋବେଲ ଡାଇନାମାଇଟ୍ ଉଦ୍ଭାବନ କଲେ:
ଗ୍ରୀକ୍ ଶବ୍ଦ ଡାଇନାମସ୍ ପାଇଁ ନୋବେଲ୍ ତାଙ୍କର ଉଦ୍ଭାବନକୁ "ଡାଇନାମାଇଟ୍" ନାମ ଦେଲେ, ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି "ଶକ୍ତି" । ଡାଇନାମାଇଟ୍ ଉପରେ ଏକ ପେଟେଣ୍ଟ୍ ସୁରକ୍ଷିତ କରି ନୋବେଲ ଏକ ବିପୁଳ ଭାଗ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲା ଯେହେତୁ ମାନବିକତା ଯୁଦ୍ଧରେ ତାଙ୍କ ଉଦ୍ଭାବନକୁ ଉତ୍ପାଦନ କରିଥିଲା ଏବଂ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲା ।