ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପୃଥିବୀ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଗ୍ରହରେ ଜୀବନ ଅଛି କି? ଦଶନ୍ଧି ଧରି ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଖୋଜିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି। ଏହାରି ଭିତରେ ଚାଞ୍ଚଲ୍ୟକର ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ଜର୍ମାନୀ ବୈଜ୍ଞାନିକ ତଥା ବର୍ଲିନର ବୈଷୟିକ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଜୀବବିଜ୍ଞାନୀ ଶୁଲଜେ-ମାକୁଚ୍। ୫ ଦଶନ୍ଧି ପୂର୍ବରୁ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ଜୀବନର ସମ୍ଭାବନାକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେଇଥିଲା ନାସା ଦ୍ୱାରା ପଠାଯାଇଥିବା Viking ମିଶନ।

ଆମେରିକାର ମହାକାଶ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା ନାସା 1975ରେ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହରେ ଜୀବନ ସନ୍ଧାନ ପାଇଁ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା Viking ମିଶନ। ନାସା ଦୁଇଟି ମହାକାଶଯାନକୁ 'ରେଡ୍ ପ୍ଲାନେଟ୍' ପୃଷ୍ଠକୁ ପଠାଇଲା, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଜୀବନର ସମ୍ଭାବନା ଖୋଜାଯାଇପାରିବ। ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହରେ ଅବତରଣ କରିଥିବା ନାସାର Viking-1 ପ୍ରଥମ ମହାକାଶଯାନ ଥିଲା। ଜୁନ୍ 19, 1976ରେ, ଏହି ମହାକାଶଯାନ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର କକ୍ଷପଥରେ ପହଞ୍ଚି ପ୍ରାୟ ଏକ ମାସ ବୁଲିବା ପରେ ଏକ ଉପଯୁକ୍ତ ପୃଷ୍ଠ ଚିହ୍ନଟ କରି ରେଡ ପ୍ଲାନେଟର କ୍ଲାଇସ୍ ପ୍ଲାନିଟିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅବତରଣ କରିଥିଲା। କିଛି ମାସ ପରେ ନାସା 'Viking-2' ମିଶନ୍ ଆରମ୍ଭ କଲା ଯାହା ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ଉଚ୍ଚ-ବିଭେଦନ ଚିତ୍ର ପୃଥିବୀକୁ ପଠାଇଲା, ଏହି ଚିତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱକୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲା।

ତେବେ Viking ମିଶନ ସମୟରେ ନାସା ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ମାଟିରେ ଜଳ ଏବଂ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱ ସହିତ ମିଶାଇ ପରୀକ୍ଷା କରିଥିଲା। ନାସା, ପୃଥିବୀରେ ଜୀବନ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ଆବଶ୍ୟକତା କଳ୍ପନା କରି, ଏହି ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକୁ ମିଶ୍ରଣ କରି ଗବେଷଣା କରିଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଫଳାଫଳ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହରେ ଜୀବନର ସମ୍ଭାବନାକୁ ସୂଚିତ କରିଥିଲା। ତଥାପି, ଦଶନ୍ଧି ପରେ, ଅଧିକାଂଶ ଗବେଷକ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ସେହି ପରୀକ୍ଷଣର ଫଳାଫଳ ଭୁଲ ଥିଲା।

ବର୍ତ୍ତମାନ ଶୁଲଜେ-ମାକୁଚ୍ ଏକ ରାଡିକାଲ ଥିଓରୀ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଏହା ଅନୁଯାୟୀ Viking ଲ୍ୟାଣ୍ଡର୍ସ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହରେ ଜୀବନ ଆବିଷ୍କାର କରିଥାଇ ପାରେ କିନ୍ତୁ ଅଜାଣତରେ ଏହାର ମାଟିକୁ ପାଣିରେ ମିଶାଇ ଜୀବନର ସମ୍ଭାବନାକୁ ଦୂର କରିଦେଇଛି। ତାହାହେଲେ ଜଳ ବିନା ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହରେ ଜୀବନ ସମ୍ଭବ କି?

ମାକୁଚ୍ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ ଚିଲିର ଆଟାକାମା ମରୁଭୂମି ପରି ଚରମ ପରିବେଶରେ ମିଳୁଥିବା ଅଣୁଜୀବ ପରି ଲୁଣ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ମାର୍ଟିଆନ୍ ଜୀବନ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶୁଷ୍କ ଅବସ୍ଥାରେ ବଞ୍ଚିପାରେ। ସେ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ ନାସାର Viking ଲ୍ୟାଣ୍ଡର୍ ବୋଧହୁଏ ହଠାତ୍ ଅଧିକ ଜଳ ମିଶ୍ରଣ କରି ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହରେ ଜୀବନ ସମ୍ଭାବନାକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେଇଛି। ଏହି ଅନୁମାନ ନାସାର ଦୀର୍ଘ ଦିନର ରଣନୀତିକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରେ ଯେଉଁଥିରେ ଅନ୍ୟ ଗ୍ରହରେ ଜୀବନର ସମ୍ଭାବନାକୁ ଜଳର ସନ୍ଧାନକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଛି। |

Schultz-Makuch କହିଛନ୍ତି ଯେ ଜଳର ତରଳ ରୂପକୁ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ଭବିଷ୍ୟତର ମିଶନଗୁଡିକ ହାଇଗ୍ରୋସ୍କୋପିକ୍ ଲୁଣକୁ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ୍। ହାଇଗ୍ରୋସ୍କୋପିକ୍ ଲୁଣ ହେଉଛି ଏକ ଉପାଦାନ ଯାହା ବାୟୁମଣ୍ଡଳରୁ ଆର୍ଦ୍ରତା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ। ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହରେ ମିଳୁଥିବା ମୁଖ୍ୟ ଲୁଣ ସୂକ୍ଷ୍ମଜୀବକୁ ବଞ୍ଜିବାରେ ସପୋର୍ଟ କରେ। 

ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର Viking ପରୀକ୍ଷଣର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ପ୍ରଭାବକୁ ଆଟାକାମା ମରୁଭୂମିରେ ଘଟିଥିବା ଘଟଣା ସହିତ ତୁଳନା କରିଛନ୍ତି। ଯେଉଁଠାରେ ପ୍ରବଳ ବର୍ଷା ପାଇଁ 70 ରୁ 80% ସୂକ୍ଷ୍ମଜୀବ ମରିଯାଇଥିଲେ। କାରଣ ସେମାନେ ଜଳ ପ୍ରବାହ ସହିତ ଖାପ ଖୁଆଇପାରିନଥିଲେ। ଭବିଷ୍ୟତ ମିଶନରେ ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ବିଶ୍ୱର ସମସ୍ତ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥାକୁ ଅପିଲ କରିଛନ୍ତି ଜର୍ମାନୀ ଗବେଷକ।