ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ୧୭।୦୧: ପ୍ରୟାଗରାଜରେ ଚାଲିଛି ମହାକୁମ୍ଭ । ୧୧୪ ବର୍ଷ ପରେ ପ୍ରୟାଗରାଜରେ ପଡିଛି ଏହି ଦୁର୍ଲଭରେ। କୁମ୍ଭମେଳା ୧୨ ବର୍ଷରେ ଥରେ ୪ଟି ପବିତ୍ରସ୍ଥଳ ପ୍ରୟାଗରାଜ, ହରିଦ୍ବାର, ଉଜ୍ଜୈନ ଏବଂ ନାସିକ୍ରେ ଆୟୋଜନ ହୋଇଥାଏ । ଏହାର ଆୟୋଜନ ଗ୍ରହ ନକ୍ଷତ୍ରଙ୍କ ସ୍ଥିତି ଅନୁଯାୟୀ ହୋଇଥାଏ । କୁମ୍ଭମେଳାରେ ସାମିଲ ହୋଇଛନ୍ତି ହଜାର ହଜାର ନାଗା ସାଧୁ । ମହାକୁମ୍ଭରେ ନାଗା ସାଧୁଙ୍କର ରହିଛି ବେଶ୍ ମହତ୍ବ ।
ପ୍ରଥମେ ପୁରୁଷ ନାଗା ସାଧୁ ଶାହୀସ୍ନାନ କରିଥାନ୍ତି । ଏହାପରେ ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁ କରିଥାନ୍ତି ସ୍ନାନ । କିନ୍ତୁ ଜାଣନ୍ତି କି ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁଙ୍କ ଜୀବନ ପୁରୁଷ ନାଗା ସାଧୁଙ୍କ ଠାରୁ ବହୁତ ଅଧିକ କଠିନ ହୋଇଥାଏ । ଅନେକ ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁ କୁମ୍ଭମେଳାରେ ନଜର ଆସିଥାନ୍ତି, ଯିଏକି ମହାକୁମ୍ଭରେ ଗନ୍ତି ପିନ୍ଧି ଶାହୀ ସ୍ନାନ କରିଥାନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଏପରି କିଛି ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁ ଯିଏକି ପିନ୍ଧନ୍ତିନି ଗନ୍ତି । ଅର୍ଥାତ୍ ସେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଉଲଗ୍ନ ରହିଥାନ୍ତି ।
ଏହି ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁମାନେ କେବେବି କାହା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିନଥାନ୍ତି । ସେ ସବୁବେଳେ ଲୁଚି ରହିଥାନ୍ତି । ତାଙ୍କର ସମଗ୍ର ଜୀବନ ଈଶ୍ୱରଙ୍କୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିଥାନ୍ତି । ଏହି ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁମାନେ ତପସ୍ୟା ଏବଂ ଧ୍ୟାନରେ ମଗ୍ନ ରୁହନ୍ତି । ଏମିତିକି ତାଙ୍କର ବାସସ୍ଥାନ ବିଷୟରେ କାହା ପାଖରେ ନଥାଏ ସଠିକ୍ ସୂଚନା । କିନ୍ତୁ ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ସେ ସାଧାରଣତଃ ପର୍ବତ ଏବଂ ଗୁମ୍ଫାରେ ରୁହନ୍ତି । ଯେଉଁଠାରେ ସେ ଶାନ୍ତିରେ ଧ୍ୟାନ କରିପାରବେ ।